Tiền số sụp đổ

Bitcoin hiện tại đang có giá trị vào khoảng 20,300 USD/BTC, theo tính toán thì còn thấp hơn chi phí để khai thác được 1 đồng tiền số này, tuy nhiên để “đào” được 1 BTC, người ta cần đến máy đào chuyên dụng. Trong khi đó Ethereum - thứ khiến “thợ mỏ” toàn cầu tiêu tốn hết 15 tỉ USD vào VGA chỉ trong 1.5 năm - cũng chỉ còn hơn 1000 USD/ETH. Ở mức giá này, người đầu tư vào các hệ thống cày tiền số sẽ không thể có lời, thậm chí là lỗ, vì vậy để cắt lỗ, họ chuyển sang xả hàng “trâu cày” với mong muốn gỡ vốn.

Nhắc lại 1 chút thì trong khoảng 2 năm trở lại đây, anh em game thủ gặp rất nhiều khó khăn trong việc mua card đồ họa phục vụ mục đích chơi game. Không chỉ giá quá cao, sản phẩm cũng hiếm đến mức có tiền chưa chắc mua được. Những nông trại cày tiền số mọc lên như nấm, và thợ mỏ nếu muốn canh tác trên mảnh đất của mình bắt buộc phải có trâu cày. Chính vì vậy khoảng thời gian qua, hầu như nguồn card đồ họa tại nhiều thị trường luôn trong trạng thái cung không đủ cầu, nhà phân phối nhập về được bao nhiêu card thì đã có “nông dân” gom hết. Cầu tăng quá cao, đứt gãy nguồn cung do đại dịch và sau đó là cuộc chiến Nga - Ukraine... nhiều yếu tố góp phần đẩy giá card tăng phi mã, game thủ chỉ còn biết “khóc hận”. Đây cũng là lần đầu tiên mà mình chứng kiến những mẫu card cao cấp có giá đến 70 - 80 triệu đồng nhưng không có hàng để bán; chưa hết, card tầm trung và thấp cũng có mức giá đắt đến vô lý.

Cặp LUNA - UST sụp đổ là dấu hiệu đầu tiên cho sự kết thúc của cơn sốt VGA. Kể từ đó đến nay, giá trị vốn hóa của những đồng tiền số hàng đầu đều giảm nhanh chóng, kéo theo giá card đồ họa xuống dốc tương tự. Những mẫu card đồ họa RTX 2000 Series, RTX 3000 Series, RX 6000 Series... đều đã sẵn hàng mới, đồng thời dần trở về giá trị thực. Bên cạnh thị trường brand new, VGA second hand mà cụ thể là hàng “trâu cày” cũng đang có mức giá rất hấp dẫn. Người sở hữu muốn thanh lý nhanh để cắt lỗ, người dùng muốn có card dòng cao nhưng giá thấp để chơi game, nhưng anh em cần tỉnh táo trước khi xuống tiền.
 

Đừng tin những gì nông dân nói

Dạo trên các chợ và hội nhóm trực tuyến, có rất nhiều lời rao hấp dẫn với những mẫu card phân khúc trung cao nhưng giá thành rẻ, thường được quảng cáo là “trâu non”. Dù non hay già nhưng 1 khi đã là trâu, chiếc card đồ họa đó đã phải vắt kiệt sức lực để chạy những thuật toán xử lý, liên tục trong thời gian dài, ít thì vài tháng, nhiều thì hàng năm trời. Nếu sử dụng thông thường, card đồ họa tương đối khó hỏng hóc, nhưng với card trâu, không ai dám đảm bảo điều gì. Mình vẫn còn 1 card GeForce GTX 750 hoạt động tốt, dù nó đã ra mắt và bắt đầu phục vụ mình từ cách đây khoảng 8 năm rồi. Dĩ nhiên, nó chỉ được dùng thông thường, nghĩa là đúng mục đích để chơi game.



Không có cách nào để chúng ta - người mua - có thể kiểm tra được liệu “trâu non” đó có thực sự non hay không, hoặc thời gian chúng đã hoạt động là bao nhiêu. Trong nông trại, người nông dân nuôi trâu trong chuồng, với điều kiện hoạt động không lấy gì làm thoải mái. Khi hoạt động 100% công suất, card nóng và tỏa nhiệt, ảnh hưởng đến chất lượng linh kiện của chính nó và góp phần nhiệt độ cao thêm cho những card bên cạnh. Chính vì vậy dù có "non" đi nữa thì bản thân chúng đã tiêu hao phần lớn tuổi thọ của các linh kiện thành phần cũng như chính tuổi thọ của GPU vậy.

Một điểm cần chú ý khác là nếu muốn card cung cấp hiệu suất cày tiền ảo tốt hơn, người ta sẽ flash BIOS đặc biệt cho card, điều này chắc chắn làm mất bảo hành sản phẩm. Bất cứ 1 thiết bị nào, hay thậm chí con người, nếu liên tục làm việc ở cường độ cao nhưng không nghỉ ngơi, sức khỏe và tuổi thọ sẽ giảm nhanh chóng. Những chiếc card trâu, chúng ta sẽ chẳng thể biết được liệu nó có ổn định về lâu dài hay không, hay liệu nó sẽ còn trụ được thêm 6 tháng hoặc 1 năm nữa. Dù sao thì giá hấp dẫn nhưng có quá nhiều yếu tố không chắc chắn nên anh em cần cân nhắc rất kỹ, và tốt nhất là không nên mua.
 

Sự trả thù ngọt ngào

Trong 2 năm qua, rất nhiều game thủ không có đủ tiền để trang trải cho những mẫu card đồ họa có giá bán phi thực tế, bất đắc dĩ phải trở thành “chờ thủ” hay chơi game bằng YouTube. Để tăng thêm sức nặng cho những lập luận của mình, môi trường chính là yếu tố cần phải nhắc đến. Trong quá trình đào tiền số, các hệ thống tiêu thụ năng lượng rất khủng khiếp và thải ra lượng nhiệt không nhỏ, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

QUẢNG CÁO

Những nông trại được xây dựng ở khoảng thời gian sau của bong bóng tiền số nhiều khả năng vẫn đang trong giai đoạn thu hồi vốn. Họ chưa kiếm được đủ tiền từ cryptocurrency và hi vọng cắt lỗ nhanh bằng cách xả trâu. Nếu chúng ta - những game thủ chân chính - mua lại các sản phẩm này, vô tình đã góp phần giải quyết vấn đề của các “thợ mỏ”, đồng thời gánh luôn cả những phiền phức về sau nếu sản phẩm không ổn định - điều gần như chắc chắn xảy ra.

Trong giai đoạn sốt card đỉnh điểm, khi game thủ khổ sở vì dàn PC thiếu VGA, phải sử dụng đồ họa tích hợp hoặc cắn răng mua card “tiểu học” với chi phí “đại học”, thì những người nông dân kia rất vui sướng bên cạnh những dàn trâu số lượng lớn. “Quân tử trả thù, mười năm chưa muộn”, đây là lúc công bằng được thực thi, chúng ta - game thủ - hãy để những người thợ đào tiền ảo kia có 1 bài học đáng nhớ. Để rồi ở thế hệ mới - RTX 4000 Series - câu chuyện đau lòng vừa qua sẽ không lặp lại.

Câu chuyện thực tế

Trên diễn đàn NGA.CN, có 1 thành viên đã chia sẻ trải nghiệm khi mua card đồ họa cũ trong khoảng thời gian này. Mẫu card được mua là MSI GeForce RTX 3080 SUPRIM X với giá cũ 3600 RMB (tương đương 536 USD), trong khi giá mới tại Newegg là hơn 1100 USD. Chỉ 1/2 giá cho 1 card đồ họa cao cấp là quá hời, nhưng đời không như mơ.

Rất nhanh chóng sau khi nhận hàng, thành viên nói trên phát hiện rằng các tem bảo hành dán ốc đều đã không còn, chứng tỏ trước đó nó đã bị tháo gỡ, nhiều khả năng để thay thế kem tản nhiệt hoặc các thermal pad cho chip nhớ GDDR6X. Vì được dùng để đào tiền ảo, khả năng cao là sản phẩm đã từng bị tháo ra để thay thế thermal pad nhiều lần. Đặc thù của việc đào Ethereum thì băng thông bộ nhớ đồ họa rất quan trọng, do đó các chip nhớ luôn phải hoạt động ở cường độ cao và cần được tản nhiệt tốt, điều này cũng khiến chúng rất dễ lỗi.

Chiếc card sau khi được kiểm tra thông tin bằng GPU-Z chỉ hiển thị 8 GB VRAM 256 bit, trong khi RTX 3080 được cung cấp với 2 phiên bản: 10 GB GDDR6X 320 bit và 12 GB GDDR6X 384 bit. Chắc chắn trong quá trình phục vụ đào tiền số, vài chip nhớ của card đã không thể chịu đựng được áp lực và không hoạt động được nữa. Khi chip nhớ lỗi, lẽ thông thường card sẽ không hiển thị hình ảnh, nhưng với dân đào, họ có phương pháp memory shielding để tiếp tục sử dụng card dù có 1 vài chip nhớ chết. Ngoài ra, họ cũng có cách để qua mặt người dùng thông thường, thậm chí cả khi kiểm tra bằng GPU-Z cũng không thể phát hiện được.

Bản thân mình cũng từng thử đào ETH bằng card đồ họa với dàn máy tính cá nhân tại nhà, sử dụng từ Radeon R9 290X, GTX 980 Ti, GTX 1050/Ti đến GTX 1060. Thực sự mà nói thì card trong quá trình đào rất nóng, và chúng trở nên không ổn định về sau, xảy ra những lỗi lặt vặt rất khó chịu. Đơn cử như chiếc ASUS GeForce GTX 1060 6GB DUAL OC bình thường vẫn hoạt động tốt, nhưng đôi lúc không lên hình dù stress test bằng FurMark không gặp vấn đề gì. Hay GTX 1050 đôi khi gặp artifact khi sử dụng Photoshop, dù FurMark stress test vô cùng ổn định. Rất may mắn là ASUS GTX 980 Ti Poseidon vẫn còn hoạt động tốt đến nay, 1 phần vì mình khá tiếc và rất ít khi đào bằng card này.



Cuối bài, mình muốn nhắc lại rằng anh em game thủ chúng ta đã có thể làm chờ thủ trong 2 năm qua, thì hãy tự hào và nên xuống tiền cho VGA mới 100%, thay vì mua card cũ. Có thể tiết kiệm được 1 khoản với “trâu non” nhưng biết đâu đấy những rắc rối về sau còn phiền phức hơn nhiều. Chỉ có người mua lầm chứ người bán không lầm, card đồ họa cũ hiện tại rất khó để phân biệt giữa sản phẩm người dùng hay sản phẩm trâu cày, do công nghệ tân trang hiện nay quá cao. Do đó, tốt nhất anh em nếu muốn chơi game thì cứ nhắm đồ mới mà mua nhé, giá VGA hiện tại cũng đã hạ nhiệt rất nhiều rồ

___

Theo Tinh Tế